آشنایی کامل با انواع نمودار تحلیل تکنیکال
نمودارهای خطی، خطی با نقطه، میله ای، نقطه با رقم و شمعی از انواع نمودار تحلیل تکنیکال می باشند که هر یک مزایا خاص خود را دارند. علاوه بر نوع نمودار، مقیاس نمودار (حسابی یا لگاریتمی) و همچنین زمان بندی نمودار (روزانه، هفتگی و ماهانه) نیز اهمیت زیادی دارند که در این مقاله به هر یک از آنها پرداخته می شود. با ما همراه باشید.
انواع نمودار تحلیل تکنیکال
در ادامه به هر یک از نمودارهای خطی، خطی با نقطه، میله ای، نقطه با رقم و شمعی می پردازیم :
1- نمودار خطی (Line)
به عنوان ساده ترین نمودار از انواع نمودار تحلیل تکنیکال می توان نمودار خطی را نام برد. با توجه به اینکه در زمان های مختلف، قیمت مشخص است، با وصل کردن قیمت های مختلف به یکدیگر، این نمودار حاصل می شود. این نمودار به صورت پیش فرض بر اساس قیمت بسته یا همان قیمت آخرین معامله به دست می آید، اما در نرم افزارهای مختلف تحلیل تکنیکال (مثلا آمی بروکر)، امکان تغییر این پیش فرض وجود دارد. در شکل 1، نمودار روزانه خطی تعدیل یافته (با احتساب افزایش سرمایه و سود نقدی) مربوط به نماد پارس (پتروشیمی پارس) آورده شده است. در این شکل علاوه بر نمودار قیمت، حجم معاملات نیز نشان داده شده است.
شکل 1- نمودار خطی روزانه تعدیل یافته
2- نمودار خطی با نقطه (Line with Dots)
در این نوع نمودار، قیمت در هر روز با یک نقطه نمایش داده می شود و از اتصال این نقاط با یکدیگر، این نوع نمودار حاصل می شود. کلیات این نمودار از انواع نمودار تحلیل تکنیکال مشابه نمودار خطی می باشد. در شکل 2 این نوع نمودار برای نماد پارس در نرم افزار آمی بروکر نشان داده شده است.
شکل 2- نمودار روزانه خطی با نقطه (تعدیل یافته)
3- نمودار میله ای (Bars)
امروزه نمودارهای میله ای به عنوان رایج ترین نمودار از انواع نمودار تحلیل تکنیکال شناخته شده اند. هر چند انواع دیگر نمودارها نیز مانند نمودارهای شمعی به کار برده می شوند. در این نمودار تغییرات قیمت هر روز با یک میله نشان داده می شود. مطابق شکل 3 هر میله نشان دهنده قیمت های پایین (Low)، بالا (High)، باز (Open) و بسته (Close) می باشد.
شکل 3- نمودار میله ای (در صورتی که قیمت بسته از قیمت باز بیشتر باشد نمودار میله ای به رنگ سبز (میله صعودی) و در صورتی که قیمت بسته از قیمت باز کمتر باشد نمودار میله ای به رنگ قرمز (میله نزولی) نشان داده می شود)
قیمت پایین در واقع همان حداقل قیمت بازه روز و قیمت بالا حداکثر قیمت بازه روز می باشد. بازه روز محدوده قیمتی را که یک سهم در یک روز مشخص معامله می شود را مشخص می کند. قیمت باز اولین قیمتی می باشد که در هر روز، سهم با آن قیمت معامله می شود. قیمت بسته نیز همان قیمت آخرین معامله است. باید توجه داشته باشید که در نمودار میله ای به قیمت پایانی پرداخته نمی شود.
هر چهار قیمت معرفی شده از طریق سایت tsetmc.com قابل دسترس می باشند. برای درک بیشتر با یک مثال به مشخص کردن چهار قیمت ذکر شده می پردازیم. مطابق شکل 4 برای نماد پارس برای 14 شهریور ماه سال 97، قیمت پایین برابر 33000 ریال، قیمت بالا برابر 34970 ریال، قیمت باز 34970 ریال و در نهایت قیمت بسته همان قیمت آخرین معامله می باشد که برابر 33061 ریال است.
شکل 4- قیمت های پایین، بالا، باز و بسته برای نماد پارس
4- نمودار نقطه و رقم (Point and Figure)
نوع چهارم از انواع نمودار تحلیل تکنیکال ، نمودار نقطه و رقم می باشد که در شکل 5 نشان داده شده است. ملاحظه می کنید که نمودار نقطه و رقم همان حرکات قیمت را در قطع متراکم تر نمایش می دهد. در این نمودار ستون های X نشان دهنده افزایش قیمت و ستون های O نشان دهنده کاهش قیمت می باشند. در نمودارهای نقطه و رقم، اخطارهای خرید و فروش را بسیار ساده تر و دقیق تر می توان یافت. این نوع نمودار از انعطاف پذیری بالایی برخوردار است. هر چند از این نوع نمودار به صورت رایج استفاده نمی شود اما به منظور تکمیل این مبحث به معرفی آن پرداخته شده است.
شکل 5- نمودار نقطه و رقم
5- نمودارهای شمعی
یکی دیگر از انواع نمودار تحلیل تکنیکال که کاربرد گسترده ای دارد، نمودارهای شمعی (نسخه ژاپنی نمودارهای میله ای) می باشند. نمودارهای شمعی ژاپنی همانند نمودارهای میله ای چهار قیمت پایین، بالا، باز و بسته را نشان می دهند. اما تفاوت اصلی در نحوه نمایش آنها است.
مطابق شکل 6 در نمودارهای شمعی خط های باریک (که سایه نامیده می شوند) بیانگر محدوده نوسان قیمت در طول روز بین پایین ترین و بالاترین قیمت می باشد. قسمت پهن و ضخیم شکل (که بدنه نامیده می شود) فاصله بین قیمت باز شدن و قیمت بسته را نشان می دهد. اگر قیمت بسته بیشتر از قیمت باز شدن باشد، بدنه نمودار سبز رنگ می باشد و اگر قیمت بسته کمتر از قیمت باز شدن باشد بدنه نمودار قرمز رنگ می باشد. البته این رنگ ها در نرم افزارهای تحلیل تکنیکال توسط تحلیل گران قابل تغییر می باشند.
مهمترین نکته در نمودارهای شمعی ارتباط بین قیمت بسته و قیمت باز شدن است. به این دلیل که اکثر چارتیست ها بیشترین توجه خود را به این قیمت ها معطوف می کنند.
شکل 6- نمودار شمعی
نمودارهای حسابی در مقابل نمودارهای لگاریتمی
نمودارها را می توان در مقیاس لگاریتمی یا حسابی رسم کرد. برای بعضی از تحلیل گران مخصوصا تحلیل گران بلند مدت، استفاده از نمودارهای لگاریتمی مزایای بیشتری دارد. در مقیاس حسابی با افزایش قیمت، فاصله بین اعداد ثابت باقی می ماند در حالی که در مقیاس لگاریتمی هر چه قیمت بیشتر می شود فاصله بین اعداد کمتر می شود.
در مقیاس لگاریتمی فاصله بین عدد 1 و 2 برابر فاصله بین عدد 5 تا 10 است. زیرا در هر دو مورد اعداد اولیه دو برابر شده اند. اما در نمودار حسابی فاصله بین اعداد 5 تا 10 برابر فاصله 50 تا 55 است و هر چند که در اولی قیمت دو برابر شده اما در دومی فقط 10 درصد تغییر کرده است. در رسم نمودارهای لگاریتمی فاصله های مساوی نشان دهنده درصد تغییر مساوی در قیمت است. به عنوان مثال فاصله بین 10 تا 20 (یعنی تغییر 100 درصد) مساوی فاصله بین 20 تا 40 و یا 40 تا 80 است.
شکل 7- مقایسه مقیاس حسابی و لگاریتمی
نمودارهای روزانه، هفتگی و ماهانه
نمودار روزانه میله ای
ساختار این نمودار بسیار ساده است. در این نمودار هر دو پارامتر زمان و قیمت موجود می باشد. محور عمودی نشان دهنده قیمت و محور افقی نشان دهنده زمان می باشد. تاریخ در زیر محور افقی مشخص شده است. کاربران می بایست با کشیدن یک خط عمودی (به اصطلاح یک میله) محدوده قیمتی که یک سهم در طول روز نوسان می کند (بین بالاترین و پایین ترین قیمت) را مشخص کنند و همچنین می بایست یک خط افقی کوچک در سمت راست میله که مشخص کننده قیمت بسته و یک خط کوچک در سمت چپ میله که بیانگر قیمت باز شده است رسم نمایند.
نمودار هفتگی و ماهانه
تا به حال تاکید ما روی نمودارهای روزانه بود. اما مطلع باشید که دوره های زمانی مختلفی را می توان نشان داد. با استفاده از نمودارهای میله ای روزانه، به طور میانگین حرکات قیمت را می توان به مدت 3 تا 9 ماه نشان داد. برای دیدن روند بلند مدت (بیشتر از 9 ماه) می بایست از نمودارهای هفتگی یا ماهانه استفاده کرد.
در نمودارهای هفتگی میله ای، هر میله یا خط عمودی نمایانگر محدوده نوسان قیمت در طول یک هفته می باشد و در نمودارهای ماهانه نیز هر خط عمودی یا هر میله نشان دهنده محدوده نوسان قیمت در طول یک ماه می باشد. نمودار هفتگی می تواند به 5 سال عقب تر بازگردد و نمودار ماهانه تا 20 سال قبل را نیز پوشش می دهد. ترسیم این نمودارها روش ساده ای است که به تحلیل گر کمک می کند تا گذشته یک سهم را بررسی کند در حالی که این بررسی با استفاده از نمودارهای روزانه امکان پذیر نیست.
درباره محمد حسن دانشور
موفقیت در بازارهای مالی نیازمند مهارت های متعددی است. صرف اطلاع از برخی از مفاهیم تحلیل تکنیکال نه تنها نمی تواند به درآمدزایی شما در بازارهای مالی کمک کند بلکه می تواند موجب اشتباه و از دست رفتن سرمایه شما شود. در "پارس سرمایه" تلاش می کنیم با رویکردی متفاوت به آموزش و مشاوره بازارهای مالی بپردازیم تا شما را به متخصصین این عرصه تبدیل کنیم.
نوشته های بیشتر از محمد حسن دانشور
نمودار های point And Figure (نقطه و شکل ) که شما نقطه و رقم ترجمه کردید از محبوب ترین نمودارهای تحلیل تکنیکال محسوب می شوند(هر چند در ایران جا نیافتاده اند) و ای کاش به سایت توماس درسی نویسنده یکی از کتاب های تحلیل تکنیکال نقطه و شکل اشاره می کردید که واقعا سایت غنی و پر محتوایی است
از اینکه دیدگاه ارزشمندتان را با ما به اشتراک گذاشتید، ممنون