قیمت پایانی در بورس چیست و چگونه محاسبه می شود ؟

در این مقاله ابتدا به تعریف قیمت پایانی در بورس (Close Price) می پردازیم. سپس فرمول های محاسبه قیمت پایانی را ذکر می کنیم و در پایان نیز با یک مثال کاربردی به محاسبه قیمت پایانی سهام می پردازیم. با ما همراه باشید.

قیمت پایانی چیست ؟

قیمت پایانی همان میانگین قیمت های معامله شده سهم در طول یک روز معاملاتی بر اساس حجم معاملات می باشد. قیمت پایانی سهم قیمتی است که معامله سهم در ابتدای روز بعد، بر اساس آن قیمت آغاز می شود.

سامانه معاملاتی بورس پس از محاسبه میانگین موزون قیمت سهم در طول یک روز معاملاتی، بررسی می‌کند که آیا حجم معاملات سهم نیز به اندازه حجم مبنا بوده است یا خیر ؟ اگر حجم معاملات سهم حداقل به اندازه حجم مبنا باشد، میانگین موزون محاسبه شده، به عنوان قیمت پایانی سهم در سامانه معاملات ثبت می‌شود، اما اگر حجم معاملات سهم از حجم مبنا کمتر باشد به همان نسبت، از میزان افزایش یا کاهش قیمت سهم هم کاسته شده و قیمت پایانی، بر این اساس محاسبه و در سامانه معاملات ثبت خواهد شد.

به عنوان مثال، فرض کنید قیمت سهمی در ابتدای روز شنبه، ۲۰۰ تومان و قیمت میانگین موزون معاملات این سهم در طول روز شنبه نیز ۲۰۶ تومان باشد. یعنی قیمت میانگین موزون معاملات نسبت به قیمت ابتدای روز شنبه 3 درصد رشد داشته است. حال اگر تعداد سهام معامله شده آن شرکت در طول روز شنبه، حداقل برابر با حجم مبنا باشد، قیمت پایانی سهم در روز شنبه، همان ۲۰۶ تومان خواهد بود، اما اگر تعداد سهام معامله شده آن شرکت، مثلا نصف حجم مبنای تعیین شده برای این سهم باشد، طبیعتا میزان افزایش سهم نیز از ۶ تومان، به ۳ تومان کاهش یافته و قیمت پایانی سهم در روز شنبه، ۲۰۳ تومان تعیین خواهد شد.

نحوه محاسبه قیمت پایانی در بورس

برای محاسبه این قیمت باید به صورت زیر عمل کرد :

• اگر حجم معاملات سهم حداقل به اندازه حجم مبنا باشد

در این حالت برای تعیین قیمت پایانی سهام از رابطه 1 استفاده می شود :

رابطه 1

• اگر حجم معاملات سهم از حجم مبنا کمتر باشد

در این حالت برای تعیین قیمت پایانی سهام از رابطه 2 استفاده می شود :

رابطه 2

در روابط بالا VWAP مخفف Volume Weighted Average Price به معنای قیمت میانگین وزن دار می باشد. منظور از سامیشن (مجموع) حجم هر معامله، مجموع حجم معاملات صورت گرفته برای یک سهم در طول یک روز می باشد.

در ادامه برای درک بیشتر مطالب ذکر شده، با یک مثال به محاسبه این قیمت می پردازیم، البته باید توجه داشته باشید که اعداد ذکر شده در این مثال مصداق واقعی ندارند و این مثال فقط جنبه آموزشی دارد.

فرض کنید معاملات انجام شده برای سهام یک شرکت در طول یک روز معاملاتی مطابق جدول زیر باشد. در صورتی که قیمت پایانی دیروز 210 تومان باشد. برای دو حالتی که حجم مبنا 800 و 1200 سهم باشد خواهیم داشت :

حالت اول : حجم مبنا 800 سهم باشد.

در این حالت ابتدا مجموع حجم معاملات را به صورت زیر محاسبه می کنیم.

بنابراین با توجه به اینکه حجم معاملات از حجم مبنا بیشتر می باشد برای محاسبه قیمت پایانی از رابطه 1 استفاده می کنیم :

حالت دوم : حجم مبنا 1200 سهم باشد.

در این حالت با توجه به اینکه مجموع معاملات انجام شده برابر 1025 سهم می باشد و از حجم مبنا کمتر است بنابراین برای محاسبه قیمت پایانی باید از رابطه دوم استفاده کنیم.