قانون گره معاملاتی در بورس و نحوه رفع آن
طبق دستور العمل هیئت مدیره سازمان بورس در شهریور ماه سال 1386، شرکت هایی که با مشکل صف های خرید یا فروش سنگین روبرو هستند، مشمول دستورالعمل رفع گره معاملاتی می شوند. این دستورالعمل با این هدف طراحی شده است که معاملات سهمی، که با صف های خرید یا فروش قفل شده و بدون معامله یا با معامله کمی روبرو می باشد، تسهیل گردد.
قانون گره معاملاتی در بورس چیست ؟
گره معاملاتی وضعیتی است که در آن یک نماد معاملاتی بر خلاف برخورداری از صف خرید یا صف فروش برابر با حداقل یک برابر حجم مبنا برای شرکت های با 3 میلیارد سهم و بیشتر و دو برابر حجم مبنا برای سایر شرکت ها، حداقل به مدت 5 جلسه معاملاتی متوالی، مورد معامله قرار نگیرد یا متوسط معاملات روزانه آن سهم در این دوره به استثنای معاملات عمده نماد، کمتر از 5 درصد حجم مبنا باشد. همچنین در صورتی که کلیه معاملات یک نماد معاملاتی در ۵ جلسه معاملاتی متوالی، در سقف یا کف دامنه نوسان روزانه قیمت باشد، نماد مشمول قانون گره معاملاتی می شود.
قبل از اینکه بخواهیم نحوه رفع آن را توضیح دهیم، اشاره به این نکته حائز اهمیت است که مقررات گره معاملاتی، در مورد سهام شرکت های با تعداد سهام کمتر از ۱۵۰ میلیون سهم، با تشخیص سازمان بورس می تواند اعمال نشود.
نحوه رفع گره معاملاتی در بورس
برای رفع این قانون دو تغییر در معاملات نماد مشمول آن صورت می گیرد، اول اینکه در ابتدای روز معاملاتی بعد و در مرحله پیش گشایش، معاملات نماد با دامنه نوسان دو برابر دامنه نوسان عادی آن انجام می شود و قیمت مرجع در دوره حراج پیوسته، قیمت کشف شده از طریق حراج ناپیوسته یا همان پیش گشایش خواهد بود. مورد دوم اینکه براي رفع گره معاملاتی، تأثیر حجم مبنا در محاسبه قیمت پایانی نماد مورد نظر، براي دوره مشخصی که از 5 جلسه معاملاتی متوالی بیشتر نیست حذف می شود.
نحوه اطلاع رسانی فهرست شرکت های مشمول رفع گره معاملاتی
فهرست شرکت هاي مشمول این دستورالعمل بر اساس وضعیت سفارش های پایان جلسه معاملاتی و حجم معاملات آخرین ده جلسه معاملاتی، توسط سازمان بورس استخراج و حداکثر تا ساعت 16 همان روز از 3 طریق به اطلاع سهامداران رسانده می شود.
روش اول از طریق سامانه معاملات آنلاین کارگزاری های مختلف می باشد. روش دوم از طریق پیام ناظر در سایت tsetmc.com می باشد و در نهایت در روش سوم، از طریق سایت سازمان بورس نمادهای مشمول گره معاملاتی اطلاع رسانی می شوند.
مثالی از نماد مشمول رفع گره معاملاتی
به عنوان مثال فرض کنید یک نماد از بازار اول بورس که دارای نوسان قیمت 5 درصدی است به مدت 5 جلسه معاملاتی متوالی با صف خرید همراه شود. بنابراین، این نماد مشمول رفع گره معاملاتی می شود و در روز معاملاتی بعدی در پیش گشایش با نوسان 10 درصدی عرضه می شود تا در مدت زمان 30 دقیقه کشف قیمت صورت گیرد و پس از آن بر اساس قیمت کشف شده، معاملات سهم ادامه پیدا کند. شایان ذکر است که حداکثر به مدت 5 روز معاملاتی متوالی، حجم مبنا برای محاسبه قیمت پایانی این نماد که مشمول رفع گره معاملاتی شده است، در نظر گرفته نمی شود، بنابراین کوچکترین تغییری در قیمت سهم بدون توجه به تعداد معاملات آن، قیمت پایانی را تغییر می دهد.
درباره محمد حسن دانشور
موفقیت در بازارهای مالی نیازمند مهارت های متعددی است. صرف اطلاع از برخی از مفاهیم تحلیل تکنیکال نه تنها نمی تواند به درآمدزایی شما در بازارهای مالی کمک کند بلکه می تواند موجب اشتباه و از دست رفتن سرمایه شما شود. در "پارس سرمایه" تلاش می کنیم با رویکردی متفاوت به آموزش و مشاوره بازارهای مالی بپردازیم تا شما را به متخصصین این عرصه تبدیل کنیم.
نوشته های بیشتر از محمد حسن دانشور